Πάρουσιάζεται ομιλία που έκανε ο αντιστράτηγος ε.α. Φοίβος Κλόκκαρης (διετέλεσε για 3 μήνες και Υπουργός Άμυνας) με θέμα ¨Κίνδυνοι για την ασφάλεια του Ελληνισμού της Κύπρου λόγω της Τουρκικής κατοχής¨.
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ
Φοίβου Κλόκκαρη
Αντιστρατήγου ε.α.
Γενικά
Η ασφάλεια είναι καθοριστικός παράγων για την ύπαρξη οποιουδήποτε κράτους.
Σχετίζεται με την:
· Ανεξαρτησία του
· Εδαφική του ακεραιότητα
· Άσκηση των κυριαρχικών του δικαιωμάτων
· Κατοχύρωση των ελευθεριών του και την
· Απρόσκοπτη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων του, εμπορικών, οικονιμικών, πολιτιστικών κ.λπ.
Για να επιτευχθεί η ασφάλεια είναι αναγκαίο να υπάρχει αμυντική ικανότητα για
την αντιμετώπιση των απειλών κατά της ασφάλειας (Στρατιωτικές, οικονομικές, δπλωματικές, ασύμμετρες κ.λπ.)
Η αμυντική ικανότητα επιτυγχάνεται με:
· Διάθεση αξιόπιστων Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ)
· Συμμαχίες (Πολιτικές – Στρατιωτικές)
· Συμμετοχή σε Οργανισμούς Συλλογικής Ασφάλειας
Η αμυντική ικανότητα, δημιουργεί αποτροπή και συμβάλλει στη διασφάλιση της
ειρήνης.
Σήμερα καμιά χώρα δεν μπορεί μόνη να εξασφαλισθεί από όλες τις απειλές.
Προβλήματα Ασφάλειας
Απειλές
Ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ) έθεσε ως στρατηγικό στόχο την ένταξη της στην ΕΕ, είναι η βελτίωση του παράγοντα «ασφάλεια» και η μείωση του «βαθμού κινδύνου» που συναρτάται με τις απειλές που προέρχονται από:
· Την επιθετικότητα της Τουρκίας
· Τη Στρατηγικής σημασίας θέση της Κύπρου
· Τη γειτνίαση της με την ασταθή περιοχή της Μ. Ανατολής
· Το μικρό μέγεθος της Κύπρου από πλευράς εκτάσεως και δημογραφικής
οντότητας
Σύντομη Ανάλυση Απειλών
Η επιθετικότητα της Τουρκίας και οι επεκτατικές βλέψεις της σε βάρος της Κύπρου
· Εισέβαλε και κατέλαβε το βόρειο τμήμα της
· Εξεδίωξε τον Ελληνικό πληθυσμό
· Μετέφερε παράνομα Τούρκους εποίκους που αλλοίωσαν τη δημογραφική σύνθεση του
· Παρεμποδίζει την ανεύρεση των αγνοουμένων
· Ίδρυσε υποτελές ψευδοκράτος
· Κατέστρεψε την πολιτιστική κληρονομιά των Ελλήνων της Κύπρου
· Άλλαξε τα Ελληνικά τοπωνύμια
· Εκμεταλλεύεται παράνομα τις περιουσίες των Ελλήνων της Κύπρου
· Διατηρεί από το 1974 ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις με επιθετική διάταξη κατά των ελευθέρων εδαφών
· Παραβιάζει συστηματικά το θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Κύπρου με:
- Στρατιωτικές Ασκήσεις
- Ασκήσεις Έρευνας Διάσωσης
- Πτήσεις Πολεμικών Αεροσκαφών
- Διέλευση Πολεμικών πλοίων
Η Στρατηγικής σημασίας γεωγραφική θέση της Κύπρου που προσελκύει το ενδιαφέρον των μεγάλων δυνάμεων και των γειτονικών χωρών
· Εγγύτητα προς τις πηγές πετρελαίου και τις απολήξεις των αγωγών στην ανατολική ακτή της Μεσογείου (Τσεϊχάν, Χάϊφα)
· Εγγύτητα προς το δρομολόγιο διακίνησης εμπορίου και πετρελαίου από τη μέση και άπω ανατολή δια του Σουέζ προς την Ευρώπη
· Γέφυρα μεταξύ τριών ηπείρων, Ασία, Ευρώπη, Αφρική
· Διάθεση στο έδαφος της υποδομής για:
- Αεροναυτικές διευκολύνσεις
- Μέσα επιτήρησης του θαλάσσιου και εναέριου χώρου
- Μέσα παρακολούθησης επικοινωνιών
· Ενδεχόμενη ύπαρξη υδρογονανθράκων στον υποθαλάσσιο χώρο της
Η γειτνίαση προς την ασταθή περιοχή της Μέσης Ανατολής από όπου ενδέχεται να προκύψουν απειλές (κυρίως ασύμμετρες) κατά της ασφάλειας της Κύπρου αλλά και της ΕΕ
· Λαθρομετανάστευση
· Λαθρεμπόριο όπλων
· Διακίνηση ναρκωτικών
· Τρομοκρατία
· Όπλα μαζικής καταστροφής
· Οργανωμένο Έγκλημα
Το μικρό μέγεθος της Κύπρου από πλευράς εκτάσεως και δημογραφικής οντότητος
Το στοιχείο αυτό έχει επιβαρυνθεί με τη διάσπαση της γεωγραφικής και εσωτερικής συνοχής της, που επέφεραν η Βρετανία με τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων και η Τουρκία με τη κατάληψη του Βορείου τμήματος και τη δημογραφική αλλοίωση.
Ουσιαστικά στο έδαφος της Κύπρου ασκείται κυριαρχία από:
· Την Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ) στις ελεύθερες περιοχές
· Την Τουρκία στις Κατεχόμενες περιοχές
· Την Βρετανία στις Βρετανικές Βάσεις (ΒΒ)
· Τα Ηνωμένα Έθνη (ΗΕ) στην ουδετέρα ζώνη
Αξιολόγηση
Η σοβαρότερη απειλή είναι η επιθετικότητα της Τουρκίας και οι επεκτατικές βλέψεις της κατά της Κύπρου.
Η Τουρκία, πέραν της Κατοχής του Β. Τμήματος της Κύπρου, της διατήρησης ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων, της δημογραφικής αλλοίωσης με παράνομη εγκατάσταση τούρκων εποίκων, τηρεί επιθετική στάση και στο διπλωματικό τομέα. Στα πλαίσια:
· Του ΟΗΕ: Παρεμποδίζει βιώσιμη λύση του Κυπριακού και την ένταξη της Κύπρου σε οργανισμούς συλλογικής ασφάλειας (ανοικτοί ουρανοί).
· Της ΕΕ: Δεν εκπληρεί τις υποχρεώσεις της ένατι της ΚΔ δεν την αναγνωρίζει, δεν ανοίγει τα λιμάνια και αεροδρόμια της.
· Του ΝΑΤΟ: Παρεμποδίζει τη συμμετοχή της Κύπρου στη ΚΕΠΠΑ και τη διάθεση σ’ αυτή διαβαθμισμένων πληροφοριών.
Ανάλυση της Στρατιωτικής Απειλής
Τουρκικές Δυνάμεις Κατοχής (ΤΔΚ)
Οργάνωση
Οι ΤΔΚ είναι οργανωμένες σε ένα Σώμα Στρατού πλήρως επανδρωμένο που περιλαμβάνει:
· 2 Μηχανοκίνητες Μεραρχίες Πεζικού
· 1 Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού
· 1 Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία
· 1 Σύνταγμα Καταδρομών (ΚΔ)
· 1 Διοίκηση Πυροβολικού (ΠΒ)
· Αναγκαία υποστήριξη Διοικητικής Μέριμνας (ΔΜ) και των έλεγχο τριών λιμανιών και δύο Αεροδρομίων
Δύναμη
Η δύναμη των ΤΔΚ ανέρχεται σε 43,000 περίπου άνδρες και περιλαμβάνει ως κύριο οπλισμό:
· 300 άρματα μάχης
· 200 πυροβόλα
· 650 τεθωρακισμένα οχήματα
Διάταξη
Η διάταξη των ΤΔΚ είναι επιθετική, εντεύθεν του πενταδακτύλου, σε προωθημένες θέσεις κατά μήκος της γραμμής αντιπαρατάξεως σε κατ’ εξοχήν πεδινό έδαφος που ευνοεί τη χρήση των τεθωρακισμένων.
Σύνθεση – Δύναμη – Διάταξη
Η Σύνθεση, Δύναμη και Διάταξη των ΤΔΚ, σε συνδυασμό με την ναυτική και αεροπορική υπεροχή που διαθέτουν, τους παρέχει τη δυνατότητα να διεξαγάγουν αιφνιδιαστικά επιθετικές επιχειρήσεις κατά των ελευθέρων εδαφών ή να δημιουργήσουν θερμά επεισόδια και ελεγχόμενη στρατιωτική κρίση για να επιτύχουν πολιτικά οφέλη.
Ιδιαιτερότητες που αφορούν τη Στρατιωτική Απειλή
Αναδιοργάνωση και Εκσυγχρονισμός των μέσων των ΤΔΚ
Παρά την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων (ψήφισμα 353/1974) οι ΤΔΚ όχι μόνο παρέμειναν στο νησί αλλά αναβαθμίσθηκαν, ποσοστά και ποιοτικά με εκσυγχρονισμό των οπλικών συστημάτων τους, που βελτίωσαν τις επιθετικές δυνατότητες τους:
· 2 Μεραρχίες Πεζικού και 1 Ταξιαρχία Πεζικού έγιναν μηχανοκίνητες.
· Τα άρματα Μ48Α5Τ1 εκσυγχορίσθηκαν σε Μ48Α5Τ2 με δυνατότητα νυκτερινού αγώνα και βολών εν κινήσει.
· Το πυροβολικό των 105 χιλ., αντικαταστάθηκε με αυτοκινούμενο πυροβολικό των 155 χιλ., με αυξημένο βεληνεκές ταχυκινησία και ισχύ πυρός.
Στρατιωτικές Δυνατότητες – Προθέσεις
Είναι αναγκαίο να γίνει διάκριση μεταξύ προθέσεων και δυνατοτήτων.
Οι προθέσεις των αντιπάλων, φιλικές ή εχθρικές μεταβάλλονται εύκολα, ενώ οι δυνατότητες (δηλαδή τί είναι φυσικά ικανός ο αντίπαλος να πράξει) δεν μεταβάλλονται εύκολα γιατί για να αποκτηθούν απαιτούνται:
· Μέσα
· Χρόνος
· Χρήμα
· Εκπαίδευση
· Υποδομή
· Προσωπικό
Από πλευράς στρατιωτικής αξιολόγησης το βάρος δίδεται στις στρατιωτικές
δυνατότητες επειδή συνιστούν τη μεγαλύτερη απειλή. Αν ένας στρατός π.χ. δεν έχει πολεμική αεροπορία, δεν μπορεί να την αποκτήσει και αξιοποιήσει σε μικρό χρονικό διάστημα.
Η Τουρκία όλα αυτά τα χρόνια της κατοχής «έκτισε» στρατιωτικές δυνατότητες στη Κύπρο που απαίτησαν μέσα, προσωπικό, υποδομή, χρήμα, χρόνο, εκπαίδευση και προσπάθεια.
Αναλογία Δυνάμεων
Αναλογία στρατιωτικών δυνάμεων 3:1 παρέχει τη δυνατότητα σ’ αυτόν που τη διαθέτει να διεξαγάγει επιθετικές επιχειρήσεις.
Η Τουρκία από το 1974 διατηρεί αυτή την αναλογία παρά τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση, επειδή στόχος της δεν είναι η προστασία των τουρκοκυπρίων (Τ/Κ) αλλά η άσκηση πίεσης κατά των Ελλήνων της Κύπρου και οι επιθετικές βλέψεις της.
Αν ο στόχος της Τουρκίας ήταν η προστασία των Τ/Κ τότε θα διατηρούσε αναλογία 1:1 ή και μικρότερη λόγω του πλεονεκτήματος που έχει στον αέρα και τη θάλασσα.
Ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ
Με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ βελτιώθηκε ο παράγων «ασφάλεια» σε στρατηγικό επίπεδο δηλ. η Τουρκία είναι δύσκολο να σχεδιάσει κατάληψη της Κύπρου, ενός μέλους της ΕΕ.
Όμως εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι επειδή η Τουρκία εφαρμόζει τη στρατιωτική διπλωματία. Δηλαδή χρησιμοποιεί τις Ένοπλες Δυνάμεις ως μοχλό για να επιτυγχάνει πολιτικά οφέλη χωρίς να εμπλέκεται σε γενικευμένο πόλεμο.
Μέσα από αυτό το πρίσμα θα πρέπει να δούμε τη παραμονή κατοχικών στρατευμάτων στη Κύπρο παρά την ένταξη μας στην ΕΕ.
Οι κίνδυνοι εστιάζονται στην άσκηση ψυχολογικής βίας επί των Ελλήνων της Κύπρου με την παρουσία στρατευμάτων ή την πρόκληση θερμών επεισοδίων προκειμένου η Τουρκία με μοχλό πίεσης τις ΤΔΚ να επιτύχει πολιτικά οφέλη.
Σημεία Διέλευσης
Η διάνοιξη σημείων διέλευσης το 2003 μεταξύ των κατεχομένων και των ελευθέρων εδαφών επηρέασε τον παράγοντα «ασφάλεια» στους τομείς των στρατιωτικών πληροφοριών και της κατασκοπείας, αλλά δεν επέφερε ουσιαστική μεταβολή στο στρατιωτικό περιβάλλον γιατί δεν μεταβλήθηκε η Σύνθεση η Δύναμη και η Διάταξη των ΤΔΚ.
Δεν μεταβλήθηκαν οι στρατιωτικές δυνατότητες της Τουρκίας στη Κύπρο και επομένως δεν μεταβλήθηκε και η απειλή.
Έποικοι – Μετανάστευση
Έποικοι
Η Τουρκία συστηματικά από το 1974, προβαίνει σε παράνομο εποικισμό του Β. Τμήματος με τη μεταφορά Τούρκων εποίκων κατά παράβαση της Συνθήκης της Γενεύης 1949.
Ξερίζωσε τον Ελληνικό πληθυσμό 180,000, παρεμποδίζει την επιστροφή στις εστίες του και εκμεταλλεύεται συστηματικά τις περιουσίες του.
Εξανάγκασε σε συρρίκνωση του Τουρκοκύπριους που αριθμούσαν το 1974, 118,000 έναντι 180,000 Τούρκων εποίκων στους οποίους θα πρέπει να προστεθούν 43,000 Τούρκοι στρατιώτες. Ήδη η Τουρκία πιέζει για να δοθεί «ιθαγένεια» σε άλλους 50,000 εποίκους. Με τη δημογραφική αλλοίωση η Τουρκία στοχεύει:
· Στην παρεμπόδιση επιστροφής των Ελλήνων της Κύπρου
· Στο περιορισμό του ρόλου των Τ/Κ
· Στην εδραίωση της στρατιωτικής κατοχής
· Στην τουρκοποίηση των Κατεχομένων
· Στην εξίσωση του Ελληνικού και Τουρκικού στοιχείου στο νησί
Μετανάστευση
Το πρόβλημα του εποικισμού στο Β. Τμήμα πρέπει να συνδυασθεί και με τον αυξημένο αριθμό μεταναστών στις ελεύθερες περιοχές σε ποσοστό, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα στις χώρες της ΕΕ, σε σχέση με την αναλογία του πληθυσμού. Ήτοι 18% έναντι 8% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Η συνεχής αύξηση των εποίκων στο Β. Τμήμα σε συνδυασμό με την αύξηση των μεταναστών στο Ν. Τμήμα, την υπογεννητικότητα των Ελλήνων και το αυξημένο ποσοστό τεκνοποίησης των μουσουλμάνων, οδηγεί σε:
· Εκτουρκισμό των κατεχομένων
· Επικίνδυνη αλλαγή της κοινωνικής συνοχής στις ελεύθερες περιοχές
· Πληθυσμιακή συρρίκνωση του Ελληνισμού με σοβαρές συνέπειες στην επιβίωση του.
Η ΕΕ αντιμετωπίζει πρόβλημα μεταναστευτικού ρεύματος. Περίπου 4
εκατομμύρια αλλοδαποί αναμένουν να εισέλθουν στην ΕΕ νόμιμα ή παράνομα.
Η Τουρκία εκμεταλλεύεται και καθοδηγεί τη λαθρομετανάστευση, στα πλαίσια της στρατηγικής της για αλλοίωση της πληθυσμιακής σύνθεσης στη Κύπρο και το Αιγαίο.
Το μεγαλύτερο μέρος των λαθρομεταναστών που διοχετεύονται στις ελεύθερες περιοχές προέρχονται από τα κατεχόμενα μέσω Τουρκίας ή Συρίας. Κάθε χρόνο εισέρχονται περίπου 4000 λαθρομετανάστες από τα κατεχόμενα. Είναι μια νέα μορφή εισβολής.
Θέματα Ασφάλειας στο Σχέδιο Ανάν
Κρίθηκε σκόπιμο να αναπτυχθεί αυτό το θέμα, όχι για να ανατρέχουμε στο παρελθόν, αλλά επειδή από τις συνομιλίες γι’ αυτό το σχέδιο.
· Διαπιστώθηκαν οι επιδιώξεις της Άγκυρας
· Εξήχθησαν χρήσιμα συμπεράσματα για τις μελλοντικές συνομιλίες προς επίλυση του Κυπριακού
Τα θέματα ασφάλειας ήσαν άκρως επιβαρυντικά για τον Ελληνισμό της Κύπρου.
Η φιλοσοφία του σχεδίόυ ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της Τουρκίας και Αγγλίας. Στόχευε σε τέσσερεις βασικούς άξονες.
(1) Ενίσχυση του ρόλου κηδεμονίας των εγγυητριών δυνάμεων.
(2) Αφαίρεση από τη Κύπρο της δυνατότητας να ασκεί κυριαρχία και να
εξασφαλίζει συνθήκες ασφάλειας.
(3) Μακρά μεταβατική περίοδος εφαρμογής του σχεδίου, εξάρτηση από
την πορεία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, έλλειψη εγγυήσεων
υλοποίησης του σχεδίου.
(4) Νομιμοποίηση και συνέχιση του παράνομου εποικισμού.
Κηδεμονία
Στο Σχέδιο Ανάν διετηρείτο βασικά το ίδιο σύστημα ασφάλειας των συνθηκών εγγυήσεως και Συμμαχίας του 1960 με περαιτέρω διεύρυνση των επεμβατικών δικαιωμάτων των εγγυητριών Δυνάμεων.
Το επίμαχο θέμα της μονομερούς επέμβασης των εγγυητριών δυνάμεων όχι μόνο δεν καταργείται, αλλά διευρύνεται με δυνατότητα επέμβασης όχι μόνο στο κοινό κράτος αλλά και στις συνιστώσες πολιτείες.
Πέραν τούτου τίθεται η δέσμευση όπως η συμμετοχή της Κύπρου σε ΚΕΠΠΑ πραγματοποιείται μόνο στο βαθμό που δεν θα επηρεάζει διατάξεις των συνθηκών Εγγυήσεως και Συμμαχίας.
Οι συνθήκες όχι μόνο δεν προστάτευσαν την ΚΔ αλλά λειτούργησαν καταστροφικά, με την εγγυήτρια δύναμη Τουρκία να εισβάλλει στρατιωτικά και να κατέχει παράνομα επί 34 χρόνια το Β. Τμήμα της Κύπρου.
Νομικοί υποστηρίζουν ότι οι διατάξεις των εν λόγω συνθηκών δεν συνάδουν προς το διεθνές δίκαιο και την υπόσταση ενός ανεξάρτητου κράτους π.χ. το άρθρο IV της συνθήκης εγγυήσεως περί μονομερούς επεμβάσεως δεν συνάδει προς το άρθρο 2 (4) του καταστατικού χάρτη των ΗΕ που απαγορεύει την απειλή ή χρήση βίας.
Η Ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ ως ισότιμο μέλος με τα άλλα κράτη μέλη δεν δικαιολογεί τη διατήρηση αναχρονιστικών συνθηκών. Είναι αντιφατικό να συμμετέχει η Κύπρος στη ΚΕΠΠΑ και δύο άλλα μέλη της ΕΕ και ένα μή μέλος να εγγυώνται την ανεξαρτησία της, να διατηρούν στρατεύματα στο έδαφος της και να έχουν επεμβατικά δικαιώματα.
Οι συνθήκες εγγυήσεως και συμμαχίας 1960 λειτούργησαν ουσιαστικά ως μοχλός υλοποίησης των επεκτατικών βλέψεων της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου.
Αυτές επικαλέσθηκε η Τουρκία το 1964 και 1974 για τις επεμβάσεις της.
Και αν ακόμα αποδεχθούμε την ερμηνεία που δίδει η Τουρκία στο άρθρο IV της συνθήκης εγγυήσεως ότι δηλ. της παρέχει το δικαίωμα μονομερούς στρατιωτικής επεμβάσεως, εκείνο που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογήσει είναι το σκοπό της στρατιωτικής της επέμβασης. Το άρθρο IV καθορίζει ρητά ότι οποιαδήποτε ενέργεια θα έχει ως αποκλειστικό σκοπό την επαναφορά της συνταγματικής τάξης.
“Guaranteeing Powers, reserve the right, to take action with the sole aim of re-establishing the state of affairs created by the present Treaty”.
Η Τουρκία με την εισβολή του 1974, με αφορμή το πραξικόπημα όχι μόνο δεν αποκατέστησε τη συνταγματική τάξη αλλά παρέμεινε στη Κύπρο ως κατοχική δύναμη εδώ και 34 χρόνια.
Οι Συνομιλίες για το σχέδιο Αναν απεκάλυψαν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η εμμονή της Τουρκίας για διατήρηση των συνθηκών Εγγυήσεως και Συμμαχίας δεν αποσκοπούσε στην ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων αλλά στην εξυπηρέτηση του στρατηγικού στόχου της για πολιτικό και στρατιωτικό έλεγχο ολόκληρης της Κύπρου.
Οι προσπάθειες για κάποιες βελτιώσεις των Συνθηκών συνάντησε την απόλυτη άρνηση της Τουρκίας που δεν αποδέχθηκε ούτε στοιχειώδεις όρους που πρότεινε η πλευρά μας ήτοι:
(1) Οποιαδήποτε επέμβαση των Εγγυητριών Δυνάμεων να προϋποθέτει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
(2) Το δικαίωμα επέμβασης να περιορίζεται στη συνιστώσα πολιτεία στην οποία σταθμεύει το κάθε απόσπασμα.
Τα ΗΕ στα πλαίσια του επιδιαιτητικού ρόλου τους υιοθέτησαν την άποψη των
Τούρκων.
Αδυναμία Άσκησης Κυριαρχίας
Το νέο υπο σύσταση κράτος δεν θα είχε τη δυνατότητα και τα μέσα να:
· Ασκεί τα κυριαρχικά του δικαιώματα
· Διασφαλίζει συνθήκες ασφάλειας για το λαό του
· Συμμετέχει στη ΚΕΠΠΑ
Το σχέδιο περιελάμβανε αρνητικές δεσμεύσεις και διατάξεις σε ότι αφορά:
· Τα Στρατεύματα
· Τη ΚΕΠΠΑ
· Τις Βρετανικές Βάσεις
· Την επέκταση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας σε βάρος
της Κύπρου
(1) Στρατεύματα
Θα διελύετο η Εθνική Φρουρά και οι Τουρκοκυπριακές δυνάμεις, θα εκαταργείτο ο Κυπριακός στρατός.
Θα εκαταργείτο το τριμερές στρατηγείο που επροβλέπετο από τη συνθήκη συμμαχίας.
Οι στρατιωτικές δυνάμεις Τουρκίας και Ελλάδος στη Κύπρο θα εδιαμορφώνοντο μέχρι 6000 άνδρες το κάθε απόσπασμα και θα εμειώνετο σταδιακά η δύναμη τους σε 14 χρόνια (μέχρι 2018), σε 950 Έλληνες και 650 Τούρκους, που προβλέπονται από τη συνθήκη συμμαχίας 1960.
Η Κύπρος ουσιαστικά θα εστερείτο του δικαιώματος της αυτοάμυνας και της διάθεσης ιδίων Ενόπλων Δυνάμεων. Θα ήταν το πρώτο μέλος του ΟΗΕ, που θα εστερείτο αυτό το δικαίωμα.
Η διάταξη αυτή κατά τη γνώμη μου έρχεται σε αντίθεση με:
(1) Το καταστατικό χάρτη των ΗΕ (άρθρο 51)
(2) Προς τα άρθρα 1 και 14 του Συντάγματος της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας του σχεδίου Αναν που καθορίζουν ότι η Κύπρος είναι κυρίαρχο Κράτος και το κοινό κράτος έχει την αρμοδιότητα της αμυντικής πολιτικής
(3) Προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο που παρέχει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να συμμετέχουν στη ΚΕΠΠΑ με αμυντικό δυναμικό.
Αναμφισβήτητα οι ένοπλες Δυνάμεις είναι το σημαντικότερο μέσο ενός κράτους για την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και την προστασία των εθνικών του συμφερόντων.
Ξένα Στρατιωτικά Αποσπάσματα
Λόγω εμμονής της Τουρκίας, καθορίσθηκε να έχουν πολύ μεγάλη δύναμη, ήτοι μέχρι 6000 άνδρες.
Επίσης πολύ μεγάλο ήταν και το χρονικό διάστημα των 14 χρόνων (μέχρι το 2018) για τη μείωση τους από 6000 άνδρες σε 950Ε και 650Τ.
Η μικρή δύναμη που θα παρέμενε (950Ε, 650Τ ουσιαστικά στα επίπεδα της Συνθήκης Συμμαχίας του 1960) θα εξακολουθούσε να αποτελεί σοβαρή απειλή για την ασφάλεια της Κύπρου επειδή:
(1) Οι αεροναυτικές βάσεις της Τουρκίας, είναι εγγύς της Κύπρου, με δυνατότητα ταχείας μεταφοράς δυνάμεων.
(2) Η Τουρκία θα διατηρούσε το δικαίωμα της μονομερούς επέμβασης (Άρθρο IV Συνθήκης Εγγυήσεων).
(3) Το Κυπριακό κράτος δεν θα είχε δικές του ΕΔ και θα ήταν ουσιαστικά ανοχύρωτη πολιτεία.
(4) Στρατηγικός στόχος της Τουρκίας είναι ο στρατιωτικός και πολιτικός έλεγχος ολόκληρης της Κύπρου.
Στις 20.4.2005 ο αρχηγός των ΕΔ της Τουρκίας Στρατηγός Οζκιόκ δήλωνε ότι η χώρα του αποκλείεται να δεχθεί λύση του Κυπριακού, που δεν θα εξασφαλίζει «Την Πολιτική και στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη Κύπρου».
Στρατόπεδα και Πεδία Ασκήσεων των Αποσπασμάτων
Επροβλέποντο 6 στρατόπεδα και 3 πεδία ασκήσεων σε κάθε απόσπασμα (Συνολικά 12+6).
Εδημιουργείτο σοβαρό πρόβλημα με την έκταση τους. Η Τουρκία απαιτούσε τεράστιες εκτάσεις, και επειδή δεν επήλθε συμφωνία, καθορίσθηκε όπως η έκταση τους συμφωνηθεί μετά τη λύση, με διαβουλεύσεις του κοινού κράτους με τις συνιστώσες Πολιτείες.
Πέραν των στρατοπέδων και πεδίων ασκήσεων εδημιουργείτο σοβαρό πρόβλημα και με τους χώρους πέριξ των στρατοπέδων. Οι χώροι αυτοί εχαρακτηρίζοντο ως χώροι εκπαιδεύσεως, αλλά δεν επροσδιορίζετο η έκταση τους. Ούτε έγινε αποδεκτό αίτημα της πλευράς μας να προσδιορισθεί η έκταση τους.
Η διάταξη αυτή, σε συνδυασμό με το δικαίωμα των συνιστωσών πολιτειών να δεσμεύουν εκτάσεις με καταβολή αποζημιώσεων για στρατιωτικούς σκοπούς θα είχε δυσμενείς επιπτώσεις στην επιστροφή εδαφών στους Ε/Κ.
Υπαγωγή / Σχεδίαση Αποσπασμάτων
Θα είχαν απ’ ευθείας υπαγωγή στη χώρα τους.
Καταργείτο το Τριμερές Στρατηγείο υπεύθυνο για τη σχεδίαση της άμυνας και η τριυπουργική επιτροπή υπεύθυνη για την πολιτική κατεύθυνση προς το τριμερές Στρατηγείο.
Το Κοινό Κράτος ενώ είχε την αρμοδιότητα της αμυντικής πολιτικής (άρθρο 14 του Συντάγματος του Ομόσπονδου Κράτους) δεν θα είχε τη δυνατότητα να την ασκήσει, επειδή δεν θα είχε τα μέσα και τον τρόπο άσκησης (δεν θα είχε ΕΔ και επιτελείο) ούτε τον πολιτικό έλεγχο των στρατιωτικών αποσπασμάτων, που ήσαν υπεύθυνα για την άμυνα της Κύπρου.
Τα αποσπάσματα θα σχεδίαζαν την άμυνα της Κύπρου χωρίς πολιτική κατεύθυνση από την Κύπρο αλλά από τις χώρες τους. Δεν θα πληροφορούσαν τη Κύπρο για τις δραστηριότητες τους, τα σχέδια την εκπαίδευση και τις μετακινήσεις.
Ειδικά για τις μετακινήσεις θα ενημέρωναν τα ΗΕ και θα γινόταν και αλληλοενημέρωση των αποσπασμάτων.
Αίτημα της πλευράς μας να ενημερώνεται και το Κυπριακό κράτος δεν έγινε αποδεκτό.
Σύνθεση των Αποσπασμάτων
Τα ξένα στρατιωτικά αποσπάσματα που ανελάμβαναν την ασφάλεια της Κύπρου, στα πλαίσια της συνθήκης συμμαχίας περιελάμβαναν μόνο Δυνάμεις Ξηράς. Δεν περιελάμβαναν δυνάμεις ναυτικού και αεροπορίας.
Από στρατιωτική άποψη η προστασία ενός νησιωτικού χώρου από απειλές απαιτεί και τη διάθεση ναυτικού και αεροπορίας.
Με βάση το σχέδιο Αναν, μόνο η Βρετανία θα είχε το δικαίωμα διάθεσης αεροναυτικών δυνάμεων στο νησί, η οποία ως γνωστό δεν συμμετέχει στη συνθήκη συμμαχίας (συντάχθηκε για να προστατεύσει τη Κύπρο από εσωτερικές και εξωτερικές απειλές).
Εκτιμάται ότι με το σχέδιο επεδιώκετο αποκλεισμός της Κύπρου και Ελλάδος από τη διάθεση αεροναυτικών δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία δεν θα επηρεάζετο ουσιαστικά γιατί έχει αεροναυτικές βάσεις πλησίον της Κύπρου στην Αν. Μεσόγειο.
Επισημαίνεται ότι η δυνατότητα διάθεσης αεροναυτικών δυνάμεων στη Κύπρο, αποτελεί βασικό συντελεστή της Στρατηγικής σημασίας της επειδή κυρίως με αεροναυτικές δυνάμεις:
· Επιτυγχάνεται ο έλεγχος της διακίνησης του εμπορίου και του πετρελαίου και
· Η αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών.
(2) ΚΕΠΠΑ
Υπήρχε δέσμευση:
· Να διαθέτει η Κύπρος το έδαφος της για διεξαγωγή Διεθνών στρατιωτικών επιχειρήσεων, μόνο με έγκριση της Ελλάδος και Τουρκίας και
· Να συμμετέχει η Κύπρος στη ΚΕΠΠΑ μόνο στο βαθμό που δεν θα επηρεάζοντο διατάξεις των συνθηκών εγγυήσεως και συμμαχίας.
Η δέσμευση αυτή θα είχε ως συνέπεια:
· Να στερηθεί η Κύπρος βασικό κυριαρχικό της δικαίωμα και
· Να αδρανοποιηθεί η δυνατότητα εκμετάλλευσης των πλεονεκτημάτων που παρέχει η στρατηγικής σημασίας θέση της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο (λιμάνια, αεροδρόμια, μέσα επιτήρησης κ.λπ.)
(3) Βρετανικές Βάσεις (ΒΒ)
Το σχέδιο ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της Βρετανίας σε βάρος της Κ.Δ. δεδομένου ότι προνοούσε:
· Επαναχάραξη, με συμμετοχή μόνο ενός βρετανού εμπειρογνώμονα, των θαλασσίων ζωνών όπου η Κύπρος δεν θα διεκδικούσε χωρικά ύδατα
· Δικαιώματα στα βρετανικά σκάφη να διακινούνται στο θαλάσσιο χώρο των ΒΒ για «οποιοδήποτε σκοπό».
· Δέσμευση της Κύπρου να μήν έχει δικαίωμα πρόσβασης σε διεθνές δικαστήριο ή τρίτο μέρος για διευθέτηση οποιασδήποτε διαφοράς προέκυπτε στην ερμηνεία του συμπληρωματικού πρωτοκόλλου για τις ΒΒ που θα ενσωματώνετο στη συνθήκη εγκαθίδρυσης.
Εκτιμάται ότι οι διατάξεις για τις ΒΒ είχαν ως στόχο να διαιωνίσουν και
νομιμοποιήσουν με τη ψήφο του λαού το καθεστώς των ΒΒ, που ως γνωστό είναι κατάλοιπο της αποικιοκρατίας, και να εκμεταλλευθεί η Βρετανία τον θαλάσσιο χώρο της Κύπρου προς ίδιο όφελος.
(4) Επέκταση των Κυριαρχικών Δικαιωμάτων της Τουρκίας σε Βάρος της Κύπρου
Με το σχέδιο ετίθετο περιορισμός σε κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου προς όφελος της Τουρκίας σε ότι αφορά το θαλάσσιο και εναέριο χώρο.
Είναι αναγκαίο να επισημανθεί ότι σε όλα τα προηγούμενα σχέδια λύσης του Γ.Γ. των ΗΕ, πλην του τελευταίου που τέθηκε σε ψηφοφορία υπήρχε η διάταξη ότι:
«Η Κύπρος εδεσμεύετο να λαμβάνει υπόψη τα ζωτικά συμφέροντα και τις έννομες ανησυχίες των γειτονικών κρατών στα κείμενα της νομοθεσίας της για την υφαλοκρηπίδα και τις θαλάσσιες ζώνες, τον εναέριο χώρο και τη ναυσιπλοΐα.
Στο τελευταίο σχέδιο (5ο) που τέθηκε στο Δημοψήφισμα απαλείφθηκε αυτή η διάταξη, πλην όμως στη πράξη τέθηκε σε εφαρμογή αφού τα ΗΕ στα πλαίσια του επιδιαιτητικού ρόλου τους, υιοθετούσαν τις Τουρκικές απόψεις όταν υπήρχαν διαφορές με τις δικές μας.
Συγκεκριμένα ενσωματώθηκαν στο σχέδιο παρά τη δική μας αρνητική θέση:
· Τρεις συμφωνίες του ψευδοκράτους με τη Τουρκία για την έρευνα-Διάσωση
και την ασφάλεια ακτών που παρείχαν δικαίωμα αεροναυτικής παρουσίας της Τουρκίας στο θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Κύπρου χωρίς να απαιτείται έγκριση του κοινού κράτους.
· Διάταξη που παρείχε το δικαίωμα σε κάθε συνιστώσα πολιτεία να έχει το δικό
της Κέντρο Έρευνας Διάσωσης για ατυχήματα στον αέρα και τη θάλασσα (γεγονός που αντίκειται προς τις διατάξεις των Διεθνών Οργανισμών ICAO, IMO).
Δεν ενσωματώθηκαν κατ’ απαίτηση της Τουρκίας Συνθήκες που υιοθέτησε η ΚΔ και νόμοι που ψήφισε για την εξυπηρέτηση των ζωτικών συμφερόντων της στο θαλάσσιο και εναέριο χώρο. Συγκεκριμένα δεν ενσωματώθηκαν:
· Η Συμφωνία οριοθέτησης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης μεταξύ
Κύπρου – Αιγύπτου.
· Η νομοθεσία της ΚΔ που αφορούσε τις θαλάσσιες ζώνες (Συνορεύουσα
Ζώνη, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) και την υφαλοκρηπίδα.
· Η Συνθήκη του Μοντρέ για τη ναυσιπλοΐα
Οι θέσεις της Τουρκικής πλευράς υιοθετήθηκαν από τα ΗΕ στα πλαίσια του
δικαιώματος που τους δόθηκε να έχουν επιδιαιτητικό ρόλο και οι αποφάσεις τους να είναι τελεσίδικες.
Μακρά Μεταβατική Περίοδος Εφαρμογής του Σχεδίου, Εξάρτηση από την Ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, έλλειψη εγγυήσεων υλοποίηση του Σχεδίου
Το σχέδιο προέβλεπε:
· Μακρά μεταβατική περίοδο
· Εξάρτηση της εφαρμογής του από την πορεία ένταξης της Τουρκίας
στην ΕΕ
· Έλλειψη εγγυήσεων και μηχανισμών εφαρμογής των διατάξεων του
σχεδίου
Τούτο είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κλίματος ανασφάλειας.
Μεταβατική Περίοδος
Η μεταβατική περίοδος θα διαρκούσε 19 χρόνια.
· Απόδοση εδαφών σε 3 ½ χρόνια
· Επανάκτηση περιουσιών σε 5 χρόνια
· Ολοκλήρωση Επιστροφής Προσφύγων σε 19 χρόνια
· Μείωση Δύναμης Τουρκικών Στρατευμάτων σε 14 χρόνια
- 6000 άνδρες μέχρι 2011
- 3000 άνδρες μέχρι 2018 ή Ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ
- 950Ε / 650Τ μετά το 2018 (εσαεί)
Τα προς επιστροφή εδάφη θα εδιοικούντο για μια ενδιάμεση περίοδο από την Τ/Κ
πολιτεία.
Εγγυήσεις
Δεν υπήρχαν επαρκείς εγγυήσεις και μηχανισμός εφαρμογής των διατάξεων ου σχεδίου.
Η αποστολή της Ειρηνευτικής Δύναμης (ΕΔ) συνίστατο σε «Επιτήρηση». Δηλαδή δεν είχε την ευθύνη για την επιβολή του νόμου και της τάξης. Δεν ήταν υπο το Κεφάλαιο 7 του Καταστατικού Χάρτη των ΗΕ.
Είναι γνωστό ότι η Τουρκία δεν τηρεί συμφωνίες με πρόσφατο παράδειγμα τη συμφωνία της Τρίτης Βιέννης 1975, που είχε ως αποτέλεσμα τον εκτοπισμό και εξόντωση των εγκλωβισμένων μας στη Καρπασία.
Ομηρία
Το σχέδιο περιελάμβανε διατάξεις που έθεταν τη Κύπρο υπο την ομηρία της Τουρκίας.
· Η Κύπρος υπεχρεούτο να υποστηρίζει την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ
· Η μείωση της Δύναμης των ξένων στρατιωτικών αποσπασμάτων από 6000 σε 3000 θα επραγματοποιείτο μετά την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ ή μέχρι το 2018.
· Η Κύπρος, θα είχε δικαίωμα χωρίς καμία δέσμευση να διαθέτει το έδαφος της για Διεθνείς Στρατιωτικές επιχειρήσεις μόνο μετά την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.
· Η Κύπρος υπεχρεούτο να έχει φιλικές σχέσεις με Ελλάδα και Τουρκία (Άρθρο 1 θεμελιώδους Συμφωνίας).
4. Εποικισμός
Με το σχέδιο επροβλέπετο να δοθεί Κυπριακή Υπηκοότητα σε 45,000 παράνομους εποίκους και καθεστώς νόμιμης παραμονής σε 20,000 εποίκους με προοπτική να λάβουν υπηκοότητα σε 4 χρόνια.
Ουσιαστικά θα παρέμεναν και ενομιμοποιούντο 65000 έποικοι.
Πέραν τούτου επετράπει σε όλους τους εποίκους, που αποτελούν πλειοψηφία στους εκλογικούς Καταλόγους της «ΤΔΒΚ» να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα κατά παράβαση των αρχών του διεθνούς δικαίου.
Με τις διατάξεις του σχεδίου παρείχετο δυνατότητα ροής Τούρκων από τη Τουρκία στη Κύπρο.
Στην πραγματικότητα δεν θα αποχωρούσε κανένας έποικος όπως δήλωσαν ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ερτογάν στη Λουκέρνη και ο Ελβετός νομικός σύμβουλος του Ντεσότο, Πφίρτερ στη Κωνσταντινούπολη.
Με τη δημογραφική αλλοίωση των κατεχομένων και την απαίτηση της Τουρκίας να λάβουν μέρος στο δημοψήφισμα οι παράνομοι έποικοι πέτυχε να περιορίσει το ρόλο των Τουρκοκυπρίων ώστε το κυρίαρχο ρόλο να διαδραματίζουν οι έποικοι οι οποίοι θα εκτελούσαν τις βουλές της Τουρκίας. Απώτερος στόχος ο πλήρης εκτουρκισμός των κατεχομένων και η παρεμπόδιση επιστροφής των Ελλήνων νομίμων κατοίκων.
Επιδιώξεις της Τουρκίας
Με βάση την εμπειρία των συνομιλιών για τα θέματα ασφάλειας για λύση του Κυπριακού προβλήματος κατεδείχθει ότι η Τουρκία επιδιώκει:
(1) Ενίσχυση των επεμβατικών δικαιωμάτων της στη Κύπρο μέσω τροποποιήσεων των Συνθηκών Εγγυήσεως και Συμμαχίας (Διεύρυνση του δικαιώματος μονομερούς επέμβασης, στρατιωτική παρουσία)
(2) Επέκταση σε βάρος της Κύπρου, των Κυριαρχικών δικαιωμάτων της στο θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Κύπρου με ρυθμίσεις ευνοϊκές γι’ αυτήν σε ότι αφορά τις θαλάσσιες ζώνες, υφαλοκρηπίδα, έρευνα – διάσωση ναυσιπλοΐα και αεροπλοΐα.
(3) Πλήρη αφοπλισμό της Κύπρου με διατάξεις που αφορούσαν την αποστρατικοποίηση του νησιού. Η αποστρατικοποίηση θα είχε εφαρμογή μόνο για τις δυνάμεις της Κύπρου. Όλες οι άλλες χώρες θα είχαν στρατεύματα στο νησί.
(4) Εξάρτηση της λύσης του Κυπριακού, από την πορεία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ με διατάξεις που:
· Συνέδεαν τη συμμετοχή της Κύπρου στη ΚΕΠΠΑ και τη μείωση των στρατευμάτων, με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.
· Προέβλεπαν μακρά μεταβατική περίοδο εφαρμογής του σχεδίου (επιστροφής εδαφών, προσφύγων κ.λπ.), κατά την οποία θα εδέσποζε ο επικυρίαρχος ρόλος της Τουρκίας, η οποία θα υλοποιούσε τις προβλέψεις του σχεδίου, σύμφωνα με τη πρόοδο της διαδικασίας ένταξης της στην ΕΕ.
(5) Νομιμοποίηση και συνέχιση του εποικισμού στο Βόρειο Τμήμα της Κύπρου με στόχο τη δημογραφική αλλοίωση και την Τουρκοποίηση του (Συρρίκνωση Τ/Κ – Παρεμπόδιση Επιστροφής Ελλήνων)
(6) Αυτονομία της συνιστώσας Τ/Κ πολιτείας στο βαθμό που:
· Δεν θα ήταν ένα πλήρως ανεξάρτητο κράτος
· Θα είχε υποτυπώδη εξάρτηση από το κοινό κράτος
· Θα είχε πλήρη εξάρτηση από τη Τουρκία.
Συμπεράσματα
Γενικά
Ο παράγων ασφάλεια είναι καθοριστικής σημασίας για την επιβίωση του Ελληνισμού της Κύπρου σ’ αυτή εδώ την άκρη της Ανατολικής Μεσογείου.
Κίνδυνοι
Οι σοβαρότεροι κίνδυνοι για την ασφάλεια του είναι η συνεχιζόμενη κατοχή και στρατιωτική απειλή της Τουρκίας και η δημογραφική αλλοίωση.
Η στρατιωτική απειλή στοχεύει στην άσκηση ψυχολογικής βίας κατά του Ελληνισμού της Κύπρου, προκειμένου να αποδεχθεί λύση του Κυπριακού που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Τουρκίας.
Η ψυχολογική βία ασκείται με την παρουσία ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων κατοχής με επιθετική διάταξη και με τον διαρκή φόβο πρόκλησης θερμών επεισοδίων και στρατιωτικής κρίσης, εφόσον η Τουρκία κρίνει ότι υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις που θα εξυπηρετήσουν τους πολιτικούς στόχους της. Δηλαδή οι ΤΔΚ επικρέμμονται ως Δαμόκλειος σπάθη επι της κεφαλής του Ελληνισμού της Κύπρου.
Η δημογραφική αλλοίωση, με την ροή εποίκων στο Βορρά και λαθρομεταναστών στο νότο που διοχετεύει η Τουρκία στοχεύει:
· Στον εκτουρκισμό των Κατεχομένων
· Την παρεμπόδιση επιστροφής των Ελλήνων νομίμων κατοίκων στις εστίες τους
· Τη συρρίκνωση των Τουρκοκυπρίων
· Την εξίσωση του Ελληνικού και Τουρκικού στοιχείου στη Κύπρο και
· Την σε βάθος χρόνου συρρίκνωση του Ελληνισμού σε μειοψηφία στο νησί.
Παρούσα Κατάσταση
Η παρούσα κατάσταση στη Κύπρο, λόγω των τετελεσμένων της κατοχής είναι ολέθρια:
· Κατοχικές Δυνάμεις (43,000, 300 άρματα, 200 πυροβόλα, 650τθ)
· Εποικισμός (180,000 έποικοι)
· Εξόντωση Εγκλωβισμένων
· Παρεμπόδιση επιστροφής των Ελλήνων νομίμων κατοίκων στις εστίες τους
· Ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση των περιουσιών τους
· Παρεμπόδιση ανεύρεσης αγνοουμένων
· Καταστροφή της θρησκευτικής και πολιτικής κληρονομιάς
· Αλλαγή Ελληνικών τοπωνυμίων
· Προσπάθεια αναβάθμισης του ψευδοκράτους
· Διοχέτευση λαθρομεταναστών από τα κατεχόμενα στις ελεύθερες περιοχές και αυξημένη ροή μεταναστών. (4000 λαθρομετανάστες ετησίως από τα κατεχόμενα, 18% ποσοστό μεταναστών στις ελεύθερες περιοχές)
Η συνέχιση της παρούσας κατάστασης συμβάλλει στη περαιτέρω παγίωση των
τετελεσμένων και εξυπηρετεί τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας σε βάρος του Ελληνισμού της Κύπρου. Eίναι γνωστά τα ιστορικά γεγονότα της Αλεξανδρέτας, της Ίμβρου και Τενέδου αλλά και η τύχη των εγκλωβισμένων της Καρπασίας, που το 1975 ήσαν 12000 και σήμερα είναι 200.
Είναι αναγκαίο:
(1) Να εξαναγκασθεί η Τουρκία να συγκατανεύσει σε λύση που εξασφαλίζει:
· Τις δημοκρατικές αρχές
· Τα ανθρώπινα δικαιώματα
· Τα θέματα ασφάλειας
(2) Να ληφθούν ριζικά μέτρα για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης και μετανάστευσης στις ελεύθερες περιοχές.
Εμπειρία Συνομιλιών
Από την εμπειρία των συνομιλιών για τα θέματα Ασφάλειας στο σχέδιο Αναν, εξήχθησαν χρήσιμα συμπεράσματα για το μέλλον. Συγκεκριμένα:
(1) Οι πρόνοιες του σχεδίου ικανοποιούσαν τις απαιτήσεις της Τουρκίας και Αγγλίας σε βάρος της Κύπρου
(2) Ο επιδιαιτητικός ρόλος των ΗΕ λειτούργησε σε βάρος μας
(3) Οι θέσεις που υποστήριξαν οι Τ/Κ εξυπηρετούσαν τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου
(4) Η Τουρκία θα ενίσχυε τον επικυρίαρχο ρόλο της και θα ασκούσε πλήρη στρατιωτικό και πολιτικό έλεγχο στο νέο υπο σύσταση κράτος
(5) Η Βρετανία θα επετύγχανε εδραίωση και διαιώνιση του καθεστώτος των Βρετανικών Βάσεων με τη ψήφο του λαού, μεγαλύτερη πρόσβαση στο θαλάσσιο χώρο και αφοπλισμό της ΚΔ.
(6) Η Κυπριακή Δημοκρατία θα εστερείτο κάθε δυνατότητος άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της και διασφάλισης των εθνικών συμφερόντων της. Θα ήταν ουσιαστικά ένα ανίσχυρο κράτος με 2 συνιστώσες πολιτείες εκ των οποίων η Τ/Κ θα ήταν προτεκτοράτο της Τουρκίας και η Ε/Κ θα τελούσε υπο την ομηρία της.
Δεν θα είχε το δικαίωμα της αυτοάμυνας και της διάθεσης ιδίων Ενόπλων
Δυνάμεων.
Η αποστρατικοποίηση αφορούσε μόνο τις ΕΔ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Μελλοντική Λύση
Είναι αναγκαίο σε μελλοντική λύση να δοθεί βαρύτητα στα θέματα ασφάλειας αφού ληφθούν υπόψη δύο βασικοί παράγοντες:
(1) Οι εμπειρίες από τις διαπραγματεύσεις για το σχέδιο Αναν.
(2) Τα τραυματικά βιώματα από το σύστημα ασφάλειας που καθιερώθηκε με τις συνθήκες Εγγυήσεως και Συμμαχίας του 1960
Για να βρεθεί λύση βιώσιμη θα πρέπει στο τομέα της ασφάλειας να
αντιμετωπισθούν 3 μεγάλοι σκόπελοι που σχετίζονται με τη Τουρκία:
(1) Να απαλλαγούμε από τις αναχρονιστικές συνθήκες Εγγυήσεως και Συμμαχίας του 1960
(2) Να παύσει η εξάρτηση των Τουρκοκυπρίων από την Τουρκία και
(3) Να εξαναγκασθεί η Τουρκία να εγκαταλείψει τις βλέψεις της σε ολόκληρη τη Κύπρο και να συγκατανεύσει σε βιώσιμη λύση του Κυπριακού.
Συνθήκες Εγγυήσεως – Συμμαχίας 1960
Αντίκεινται προς το διεθνές δίκαιο και παρέχουν τη δυνατότητα σε ξένες χώρες:
· Να έχουν επεμβατικά δικαιώματα
· Να διατηρούν στρατεύματα και
· Να προωθούν τα εθνικά τους συμφέροντα σε βάρος των εθνικών συμφερόντων της Κύπρου όπως έπραξε η Τουρκία με την εισβολή / κατοχή.
Είναι αναγκαίο:
(1) Όπως η πλευρά μας εμμένει ανυποχώρητα στη θέση της, να μην συμπεριληφθούν οι Συνθήκες σε οποιοδήποτε μελλοντικό σχέδιο επειδή:
· Θα αποτελούν μόνιμη πηγή ανωμαλίας και κηδεμόνευσης
· Θα εξυπηρετούν το στρατηγικό στόχο της Άγκυρας για πολιτικό και στρατιωτικό έλεγχο της Κύπρου.
(2) Να μελετηθεί σε συνεργασία με την Ελλάδα, από νομική και πολιτική άποψη
η περίπτωση να καταγγείλουμε, έστω και σήμερα, αφού δεν το πράξαμε από το 1974 τις συνθήκες Εγγυήσεως και Συμμαχίας 1960 που λειτούργησαν καταστροφικά για τη Κύπρο. Οι διατάξεις τους παραβιάζονται συνεχώς από το 1974 και ουσιαστικά κατέστησαν ανενεργές.
Η κατοχή είναι συνεχές έγκλημα και η μή καταγγελία των συνθηκών εκτιμώ ότι αποδυναμώνει τη θέση μας στα πλαίσια της προοπτικής νέων διαβουλεύσεων για λύση και προκαλεί μία σχέση θύτη και θύματος που προσομοιάζει με το «σύνδρομο της Στοκχόλμης» (ανοχή και συμφιλίωση του θύματος με το θύτη).
Εξάρτηση των Τουρκοκυπρίων από την Άγκυρα
· Οι Τ/Κ αποτελούν ήδη μειοψηφία στα κατεχόμενα λόγω του εποικισμού.
· Είναι απόλυτα εξηρτημένοι από την Τουρκία πολιτικά, στρατιωτικά, οικονομικά, πολιτιστικά κ.λπ.
· Για κάθε 1 Τ/Κ αντιστοιχούν 2-3 Τούρκοι
Η απόλυτη εξάρτηση των Τ/Κ και εποίκων από την Άγκυρα αποτελεί ένα μεγάλο
σκόπελο για βιώσιμη λύση.
Αυτό το μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίσθηκε και στις συνομιλίες για το σχέδιο Αναν.
Οι Τ/Κ, υπο την Δαμόκλειο σπάθη των ΤΔΚ και εποίκων λειτούργησαν υπερ των συμφερόντων της Άγκυρας σε βάρος εκείνων της Κύπρου.
Το ίδιο εκτιμώ θα συμβεί σε μελλοντικές συνομιλίες όσο οι ΤΔΚ και οι παράνομοι έποικοι παραμένουν στο νησί.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Τιτίνας Λοϊζίδου γνωμάτευσε για την «ΤΔΒΚ» ότι:
· “Turkish Army, exercise effective overall control there”
· “Turkey, is responsible for the policies and actions of the “TRNC”.
Οι Τ/Κ είναι ουσιαστικά αιχμάλωτοι της Τουρκίας και ο λόγος τους υπαγορεύεται
από αυτήν. Η συνεχής πολιτογράφηση εποίκων ως Τ/Κ καθιστά ακόμα πιο δυσχερή την κατάσταση.
Εξαναγκασμός της Τουρκίας να εγκαταλείψει τις βλέψεις της σε ολόκληρη τη Κύπρο και να συγκατανεύσει σε βιώσιμη λύση
Αυτό πιστεύω είναι το κύριο ζητούμενο από την πλευρά μας, Κύπρο και Ελλάδα ως θέμα υψίστης εθνικής στρατηγικής.
Η στρατηγική μας που βασίζεται στην υποστήριξη της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, ως πλήρες κράτος μέλος δεν απέδωσε τους αναμενόμενους καρπούς, σε ότι αφορά τη στάση της Τουρκίας στο Κυπριακό το Αιγαίο και τη Θράκη.
Στο Κυπριακό δεν απέσυρε τα στρατεύματα και τους παράνομους εποίκους για να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για λύση παρά την ένταξη μας στην ΕΕ.
Στο Αιγαίο δεν απέσυρε το Casus Belli και συνεχίζει τις παραβιάσεις.
Εκτιμώ ότι είναι αναγκαίο να μελετηθεί σοβαρά η αναθεώρηση της Εθνικής Στρατηγικής μας, στη βάση της υποστήριξης ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ ως πλήρες μέλος ή να έχει ειδική σχέση, υπο την προϋπόθεση να αποσύρει τα στρατεύματα της από την Κύπρο και τους παράνομους εποίκους.
Τέτοια αναθεώρηση προϋποθέτει ισχυρά ερείσματα στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Ισχυροποίηση της Θέσεως μας
Στα πλαίσια των προσπαθειών μας για λύση βιώσιμη και υπο το πρίσμα της Τουρκικής απειλής όπως αναλύθηκε είναι αναγκαίο να ισχυροποιούμε συνεχώς τη θέση μας.
Να ισχυροποιούμε, τις θέσεις μας σε όλους τους τομείς που συνθέτουν την υπόσταση μας ως Ελληνισμός της Κύπρου.
Μόνο έτσι θα ενισχύσουμε τη διαπραγματευτική μας ικανότητα.
Η Τουρκία μας έχει στο μικροσκόπιο και μας μελετά συνεχώς. Μας μελετά για να γνωρίζει πόσο σκληρός στόχος είμαστε, τι αντοχές έχουμε σε ότι αφορά τους τρεις βασικούς πυλώνες της υπόστασης μας δηλ. την Εθνική, Πολιτική, και Κοινωνική συνοχή μας.
Έχουμε υψηλό εθνικό φρόνιμα και αμυντική επάρκεια; Έχουμε ατσάλινη αποφασιστικότητα, να αγωνιστούμε για τα αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες μας, όσο ισχυρός και να είναι ο αντίπαλος;
Έχουμε στέρεες δημοκρατικές αρχές, οικονομία, αξιοκρατία και κράτος δικαίου;
Έχουμε υποστήριξη στο διεθνές περιβάλλον;
Σ’ αυτά τα ερωτήματα ψάχνει απαντήσεις η Τουρκία για να εξαγάγει συμπεράσματα, πόσο σκληρός στόχος είμαστε, για να διαμορφώνει ανάλογα την τακτική και στρατηγική της έναντι μας.
Άμυνα
Ο τομέας της άμυνας είναι καθοριστικής σημασίας. Είμαστε μικρή χώρα και ασφαλώς δεν μπορούμε να αντιπαραταχθούμε στρατιωτικά στη Τουρκία χωρίς τη βοήθεια της Ελλάδας.
Αυτό που οφείλουμε και μπορούμε να κάνουμε, είναι να έχουμε ένα μικρό αλλά σύγχρονο, αξιόπιστο και αποτελεσματικό στρατό. Ένα αποφασισμένο στρατό, που θα λειτουργεί αποτρεπτικά στη Τουρκική επιθετικότητα. Όταν μας βάζουν στο μικροσκόπιο να υπολογίζουν σε κόστος αίματος, χρόνο και διεθνή κατακραυγή.
Ενίσχυση Αμυντικής Ικανότητας
Η αμυντική ικανότητα μας είναι αναγκαίο να ενισχυθεί περαιτέρω με προσπάθεια σε τέσσερεις τομείς για να εμπεδωθεί η πίστη του λαού μας στην άμυνα:
(1) Με εκσυγχρονισμό της Εθνικής Φρουράς
- Χρειάζονται βελτιώσεις στην οργάνωση, τα οπλικά συστήματα, το
προσωπικό και την υποδομή
- Ιδιαίτερη βαρύτητα πρέπει να δοθεί
· Στα τεθωρακισμένα και Πυροβολικό
· Στο Ναυτικό και Αεροπορία
(2) Με ενδυνάμωση του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος Κύπρου – Ελλάδος
Είναι αναγκαίο να επανέλθει η άσκηση «ΤΟΞΟΤΗΣ»
(3) Με επέκταση της Συμμετοχής μας σε οργανισμούς Συλλογικής Ασφάλειας
Είναι αναγκαίο να υποβάλουμε αίτηση ένταξης στην Σύμπραξη για την Ειρήνη (PfP)
(4) Με μεγαλύτερη εκμετάλλευση της Πολιτικής και Στρατιωτικής συνεργασίας μας με φίλες χώρες.
Η βελτίωση της αμυντικής μας ικανότητας λειτουργεί αποτρεπτικά στην
Τουρκική επιθετικότητα και ενισχύει τη διαπραγματευτική μας θέση στις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού.
Σε περίπτωση λύσης πρέπει να αποστρατικοποιηθεί η Κύπρος από τα ξένα στρατεύματα αλλά:
- Το Κυπριακό Κράτος δεν πρέπει να στερηθεί το δικαίωμα της αυτοάμυνας και της διάθεσης ιδίων Ενόπλων Δυνάμεων κατά τη βούληση του.
- Το δικαίωμα αυτό κατοχυρώνεται από τον καταστατικό Χάρτη των ΗΕ (Άρθρο 51)
γιατί είναι συνυφασμένο με την έννοια της ασφάλειας και της προστασίας των συμφερόντων ενός κράτους.
- Πλήρης αποστρατικοποίηση της Κύπρου και μή δυνατότητα διάθεσης Ενόπλων
Δυνάμεων από το Κυπριακό Κράτος, δεν ενδείκνυται επειδή:
(1) Η Κύπρος βρίσκεται σε περιοχή μεγάλης γαιοστρατηγικής σημασίας και σε
περίπτωση οποιασδήποτε κρίσης η αποστρατικοποίηση θα παραβιασθεί από
δυνάμεις γειτονικών ή άλλων χωρών.
(2) Η Κύπρος βρίσκεται πλησίον της ασταθούς περιοχής της Μ.Α. στο πλέον
ευαίσθητο τμήμα των συνόρων της ΕΕ, από όπου ενδέχεται να προκύψουν απειλές κατά της ασφάλειας της, αλλά και της ασφάλειας της ΕΕ (λαθρομετανάστευση, τρομοκρατία, όπλα μαζικής καταστροφής, λαθρεμπόρι όπλων κ.λπ.).
(3) Δεν θα είναι δυνατή η εξασφάλιση των Κυριαρχικών δικαιωμάτων της, Κύπρου στη ξηρά, θάλασσα και αέρα ούτε δυνατή η συμμετοχή στη ΚΕΠΠΑ.
(4) Η Τουρκία, λόγω εγγύτητος προς την Κύπρο θα έχει τη δυνατότητα άμεσης στρατιωτικής επέμβασης χωρίς να αντιμετωπίσει αντίσταση.
(5) Η Βρετανία θα εκμεταλλεύεται μονοπωλιακά τα στρατηγικά πλεονεκτήματα από τη γεωγραφική θέση της Κύπρου.
Στόχοι της Τουρκίας
Οι συνομιλίες για λύση του Κυπριακού θα είναι πάρα πολύ δύσκολες στα θέματα ασφάλειας. Η Τουρκία που απώλεσε τη Κύπρο και τα επεμβατικά δικαιώματα της το 1878 τα ανέκτησε το 1960 με τις συνθήκες Εγγυήσεως και Συμμαχίας, προσπάθησε να τα διατηρήσει με το σχέδιο Αναν και θα επιμένει να τα διατηρήσει σε οποιονδήποτε μελλοντικό σχέδιο επειδή ο διαχρονικός στρατηγικός στόχος της για τη Κύπρο είναι:
· Ο πολιτικός και στρατιωτικός έλεγχος ολόκληρης της νήσου και
· Ο πρωταγωνιστικός ρόλος της στην Αν. Μεσόγειο.
Ο στρατηγικός στόχος της Τουρκίας για τη Κύπρο, συνδέεται, επηρεάζεται και
αλληλοτροφοδοτείται με 2 άλλους στόχους της Τουρκίας που αφορούν τον Ελληνισμό:
· Τις βλέψεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και
· Τις βλέψεις της Τουρκίας στη Θράκη.
Γεωγραφικός – Αμυντικός χώρος Κύπρου – Ελλάδος
Το κύριο και βασικό στήριγμα μας, για την επιβίωση του Ελληνισμού της Κύπρου είναι η Ελλάδα.
Η μοίρα θα είναι κοινή γιατί οποιαδήποτε εξέλιξη στη Κύπρο θετική ή αρνητική, θα έχει ανάλογες επιπτώσεις στο Αιγαίό και τη Θράκη.
Ο Γεωγραφικός και αμυντικός χώρος της Κύπρου και της Ελλάδος είναι ενιαίος. Η Τουρκία έχει δεσμεύσει ένα αξιόμαχο Σώμα Στρατού στη Κύπρο, παρατεταγμένο έναντι της Εθνικής Φρουράς και των Ελλαδικών δυνάμεων.
Ο Γεωγραφικός χώρος Κύπρου – Ελλάδος συνέχονται. Το ακρωτήριο του Ακάμα στη Πάφο, απέχει 170 ν.μ. από το ελληνικό νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης (γνωστής ως Καστελλόριζο).
Με βάση τη Σύμβαση για το δίκαιο της Θάλασσας του Montego Bay του 1982, η αποκλειστική οικονομική ζώνη και η υφαλοκρηπίδα ενός παραθαλάσσιου κράτους εκτείνεται μέχρι 200ν.μ.
Το νησιωτικό σύμπλεγμα της μεγίστης και η Κύπρος, όπως επισημαίνει ο νησιολόγος Γεώργιος Κ. Γιαγκάκης στη μελέτη του με τίτλο «Οι Ζώνες Θαλάσσια κυριαρχίας της Κύπρου και η πολύπλευρη σημασία τους για τον Ελληνισμό» παρεμποδίζουν με τη παρουσία τους τη διέξοδο και επέκταση της Τουρκίας στην Αν. Μεσόγειο, προς την οποία έχει μακροχρόνιους στόχους και βλέψεις όπως και στο Αιγαίο. Είναι ο θαλάσσιος χώρος μεταξύ Ελλάδος, Τουρκίας – Κύπρου – Αιγύπτου όπου πραγματοποίησε η Τουρκία την άσκηση «θαλασσόλυκος 2007».
Στον επίλογο της μελέτης του σημειώνει:
«Να γιατί η Τουρκία, μόνο με τη συρρίκνωση του Ελληνισμού σ’ αυτή εδώ την άκρη, μπορεί να διεκδικήσει ευρύτερες διαστάσεις – και βεβαίως σπουδαιότερους ρόλους – στη θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου».
Φοίβος Κλόκκαρης
Αντιστράτηγος ε.α.